1. Прочитайте текст и составьте диалог.
Икымше марий грамматика
XVIII курым т¢‰алтыште Оза‰ олаш митрополитлан Тихоным колтат. Тудо Юл воктенсе калык-влакым руш вераш савырыме у йºным кычалеш. Марий кокла гыч миссионерым ямдылаш шона. Тыге 1707 ийыште крешын марий кокла гыч 32 рвезым миссионер пашалан туныкташ ойырат. Йоча-влакым Оза‰ыш на‰гаеныт, рушла туныктеныт. Тунемше-влак нелын иленыт, мº‰гº верч ойгыреныт, шукышт шужен коленыт. Сандене новокрещен школ-влакым лишнырак почаш т¢‰алыныт. Нине школлаште йоча-влакым шочмо йылме дене туныктымо нерген ойленыт. Тидыже марий грамматикым возаш амал лийын. Тыге 1775 ийыште декабрь тылзыште «Сочинения, принадлежащие к грамматике черемисского языка» л¢ман икымше марий грамматика Санкт-Петербург оласе кевытлаш ужалымашке пурен. Сандене кызыт 10 декабрьыште Марий тиште кечым палемдена. Грамматикын авторжылан Оза‰ысе архиепископ Вениамин Пуцек-Григоровичым шотлат. Тудо шкеже марий йылмым удан пален, сандене миссионер школын марий тунемше-влак тудлан грамматикым возаш полшеныт. Книгаште чылаже т¢жем утла марий мут кучылталтын. Тиде грамматика дене 100 ий наре марий йоча да руш миссионер-влак марий йылмым тунемыныт. Марий тиште вия‰маште тиде книга кугу верым налын шога.
- 1707 ийыште марий йоча-влакым кºлан тунемаш на‰гаеныт?
- …
- Молан новокрещен школ-влакым лишнырак почаш т¢‰алыныт?
- …
- Икымше марий грамматика кунам лектын?
- …
- Грамматикын авторжо кº?
- …
- Молан 10 декабрьыште Марий тиште кечым палемдаш т¢‰алыныт?
- …
- Грамматика почеш кºм туныктеныт?
- …
- Икымше грамматика марий тиште вия‰маште могай верым налеш?
- …
2.Прочитайте стихотворение В.М.Васильева и определите о чём оно?
Йылме манме мо лиеш?
Йылме дене мом ыштат?
Е‰ йылмыште чон коеш,
Шонымыжат, й¢лажат.
Калык илаш шона гын,
Ойжат лийже, й¢лажат.
Т¢ня койышан лийнеж гын,
Ынже пыте йылмыжат.
Мутет лиеш – ой лиеш.
Йылмыдыме мом ышта?
А) шочмо йылме нерген;
Б) йылмын к¢лешлыкше нерген;
В) йылмым аралаш к¢лмº нерген.
3. Прочитайте текст и ответьте на вопросы по марийски.
Летняя школа марийского языка и культуры ежегодно проводится в Йошкар-Оле, столице Республики Марий Эл. Организаторами Летней школы выступают Институт национальной культуры и межкультурной коммуникации и международный отдел Марийского государственного университета. Слушателями Летней школы являются в основном студенты, аспиранты и преподаватели российских, европейских и американских университетов, исследователи в области финно-угорских и уральских языков, этнографии и антропологии финно-угорских народов, а также все интересующиеся языком и традиционной культурой мари. В рамках трехнедельного интенсивного курса слушатели получают возможность изучения основ марийского языка – на базовом и продвинутом уровне, а также соприкоснуться с повседневной культурой мари в рамках экскурсионной программы. Впервые свои двери летняя школа марийского языка открыла 11 лет назад. В школе за время ее существования уже побывали ученики из США, Франции, Германии, Австрии, Польши, Венгрии, Швеции и Люксембурга. А наиболее часто изучать марийский язык приезжают слушатели из Финляндии и Эстонии.
1) Марий йылмым тунемме ке‰ежымсе школ кушто эртаралтеш?
2) Тиде школышко кº тунемаш толеш?
3) Школ мыняр арням пашам ышта?
4) Могай элла гыч тиде школышко тунемаш толыт?
5) Мыняр ий ончыч икымше гана тыгай школ эртаралтын?