Часть 1.
ЧТЕНИЕ (Лудмаш)
1. Прочитайте текст, переведите на русский язык. Выполните задания А–Б.
Марий чодыра
Марий кундемнан пел мландыже эртак чодыра. Тиде чодыраште эн шукыжым пӱнчӧ, кож, тумо кушкыт.
Чодыраште могай емыжше уке гын! Снегыже, снегыже – чылт тарай гай. Мӧржӧ гын умшашет шкак шула. Модыжо шем постом шарен пыштыме гай коеш. Эҥыжше аршаш гаяк кечас! А поҥгыжо! Могай поҥго уке гын! Кайыквусыжо!
Чодыра яндар южшо да сылнылыкше дене веле огыл, пырням, пум, возаш кагазым пуымыж дене поян. Чодыра мландым вӱдыжта. Арам огыл калык чодырам ужар шӧртньӧ манеш.
Словарь:
Чодыра – лес
Емыж – ягоды
Снеге – земляника
Мӧр – клубника
Модо – черника
Юж – воздух
Понго – грибы
Шӧртньӧ – золото
Задания по тексту:
А. Ответьте на вопросы теста и выберите правильный ответ:
1. Марий кундемнан пел мландыжым мо авалтен?
а) олык б) чодыра в) пасу
2. Чодыраште эн шукыжым могай пушеҥге кушкыт?
А) пӱнчӧ, кож, тумо б) олмапу, кож в) тумо, ломбо
3. Мо умшашет шкак шула?
а) мӧр б) снеге в) модо
4. Чодыра мландым мом ышта?
а) арала б) вӱдыжта в)кошта
5. Калык чодырам кузе лӱмда?
а) сылне б) патыр в) ужар шӧртньӧ
Чын вашмут: 1) б 2) в 3) а 4) а 5) б
Б. Найдите соответствующие предложения в тексте:
1. В лесу растут такие деревья, как сосна, ель, дуб.
2. Каких только ягод нет в лесу!
3. Лес богат не только чистым воздухом, но и дровами, бревнами, из которых делают бумаги.
4. Недаром лес называют «зеленым золотом».
2. Объясни значения пословиц (калыкмут-влакым умылтаре):
1. Чодыра – мемнан поянлыкна.
2. Чодыра чоным куандара.