|
  Часть 1.
АУДИРОВАНИЕ И ЧТЕНИЕ (колыштын умылымаш да лудмаш) |
А1. Прочитайте и запомните слова, составьте несколько словосочетаний или предложений. Найдите перевод слов по ссылке: http://dict.komikyv.ru/index.php/index/8.xhtml
Кинде-шинчал- хлеб-соль, команмелна-…, когыльо-…, перемеч-…, подкогыльо-…, туара-…, салмамуно-…,пулашкамуно-…, уяча-…, мелна-….
А2. Прочитайте текст и выполните задания 1-3.
Шочмо кече.
Кажне ешын шке традицийже уло. Тудо иктаж паша але пайрем дене кылдалтеш. Но шукыж годым шочмо кече дене.
Олюкмытын ешыште шочмо кечым пайремлаш пеш йöратат. Тиде пайремлан уло еш ямдылалтеш.
Таче Олюкын шочмо кечыже. Тудлан 11 ий темеш. Эрденак чыланат пашалан пижыныт. Олюк йолташыже-влакым 15 шагатлан ÿжын, сандене чыла ямдылен шуктыман. Кажне шочмо кечылан аваже марий калык кочкышым ямдыла: торык да шÿраш когыльым, перемечым, команмелнам. Йоча-влак шере кочкышым утларак йöратат манын, ÿдырын коваже фрукт гыч салатым шукырак ышташ шона. Пайремыште шокшо кочкышат лийшаш, сандене Олюкын ачаже пельменьым тÿрла. Олюкын изаже эрденак пазар гыч олмам, грушым, апельсинным, тортым налын толын.
Кинде-шинчал ямде лиймеке, ÿстелым сöрастараш тÿналыт. Ласка кумыл дене уна-влакымат вучаш лиеш.
1. Проверьте себя по тесту.
1) Олюкын ешыште могай пайремлан ямдылалтыт?
а) У ий пайремлан
б) Рошто пайремлан
в) шочмо кечылан
2) Уна-влакым кунам вучат?
а) латик шагатлан
б) латвич шагатлан
в) латкуд шагатлан
3) Пайрем ÿстелым кö ямдылен?
а) уло еш дене
б) ачаж ден аваже
в) Олюк ден коваже
4) Пазарыш кö миен?
а) изаже
б) ачаж ден эргыже
в) аваж ден ÿдыржö
2. Найдите соответствующие предложения в тексте.
У каждой семьи есть своя традиция. Она связана с работой или праздником, но чаще с днем рождения. В семье, где живет Ольга, очень любят праздновать день рождения. К этому празднику готовятся всей семьей. Сегодня Оле исполняется 11 лет. Гостей позвала к 15 часам.
3. Рассмотрите рисунок и расскажите, что вы видите на столе.
Задание А3-А7.
|
Вы услышите текст о марийской еде. Установите соответствие в тесте (1-5). Каждому вопросу соответствует только одна буква. Запишите в таблицу буквы, соответствующие выбранным Вами ответам. |
А3. Могай калыкын илышыже ожнысек мо дене кылдалтын?
а) ял
б) чодыра
в) олык
А4. Кенежым да шыжым мом кочкыныт?
а) шыл шÿрым
б) понго шÿрым
в) пучымышым
А5. Марий-влак мом йöратен кочкыныт?
а) шуктымо ковыштам
б) шере кочкышым
в) шинчалтыме колым
А6. Шор да муно кочкыш гыч мом ямдылен?
а) салмамуным да пулашкамуным
б) туарам да ÿячам
в) муно тувыртыш ден эгерчым
А7. Пайремлан озавате мом кÿэштын?
а) шÿльо мелна ден муно тувыртышым
б) мелна ден подкогыльым
в) эгерче ден команмелнам
Текст к заданиям А3-А7
Марий-влак мом кочкыт?
Марий калыкын илышыже ожныск пÿртÿс дене кылдалтын, садлан тудын кочкышыштыжат чодыра поянлык шке палыжым коден. Шошым марий-влак тÿрлö шудым (почкалтышым, шинчаланшудым) погеныт да шÿрым шолтеныт. Тыгай шÿр витаминлан поян да тазалыклан пайдале лийын. Кенежым да шыжым кол, понго шÿрым кочкыныт, вет марий кундемыште энерлаште тÿрлö кол уло, а чодыраште шуко понго шочеш. Шыл шÿрым ожно телым веле кочкыныт, а кызыт идалык мучко. Марий-влак шопо да шинчалтыме кочкышым эре йöратен кочкыныт: шуктымо ковыштам, шинчалтыме понгым, киярым. Шöр да муно кочкышат марий-влакын ÿстембалнышт чÿчкыдын лиеда: подкогыльо, пулашкамуно, салмамуно,муно тувыртыш, туара да молат, а пайремлан мом гына озавате ок кÿэшт: шемшыдан але шÿльö мелнам, команмелнам, тÿрлö когыльым, перемечым, эгерчым, уячам.