Пропустить до основного содержимого

Языковой обучающий портал "Марий йылмым тунемына"

Домашняя
  
Языковой обучающий портал "Марий йылмым тунемына" > Учебный модуль "У ий пайрем" > Часть 2  

Часть 2

Списки
Учителю
Программные материалы
Методические рекомендации
Контрольные и проверочные работы
Фотоматериалы
Пользователю
Инструкция
Луговой марийский язык
Учебный модуль, посвященный «100-летию издания первой марийской газеты»
Учебный модуль "Мемнан ешыште пайрем"
Учебный модуль «Марий талешке кече»
Учебный модуль, посвящённый Дню знаний
Учебный модуль "Тыныслык урок"
Учебный модуль, посвященный «95-летию РМЭ»
Учебный модуль «Тунялан палыме семмастар»
Учебный модуль "У ий пайрем"
Учебный модуль "Шернур кундем"
Учебный модуль «Шернур кундемын лӱмлӧ енже-влак»
Ким Васин – энциклопедий шинчымашан айдеме
Учебный модуль "Морко кундем"
Учебный модуль «8 Март - Удырамаш пайрем»
Учебный модуль «Уярня»
Учебный модуль «Марий калык - кугезе калык»
Учебный модуль «Марий туня»
Учебный модуль «Медведево кундем»
Учебный модуль «Ключников-Палантай Иван Степанович-икымше марий композитор»
Учебный модуль «Марий калык Кугу сарыште»
Учебный модуль «Школ-интернат - марий интеллигенцийын апшатгудыжо»
Учебный модуль «Кенгеж каныш шуэш»
Учебный модуль «Йочан пиалже-тыныслык»
Учебный модуль «Марий туныктыш институтлан – 85 ий»
Учебный модуль «Валентин Христофорович Колумб – поэт-новатор»
Учебный модуль «Илыш-корно парт кокла гыч тў‰алеш»
Учебный модуль «Аван кече»
Учебный модуль «Марий тиште кече»
Учебный модуль «Марий калык талешке-влак»
Учебный модуль «По памятным местам Якова Павловича Майорова-Шкетана»
Тест по марийскому языку (7 класс)
Николаев Сергей Николаевич
Театр - илыш воштончыш
Ойлончым член шот дене лончылымаш (паша тетрадь)
Викторин. Ший пуян Ший Пампалче йомак почеш (Своя игра модыш семын)
Учебный модуль «Сад-пакчаште»
Учебный модуль «Шочмо кечет дене, шергакан Марий Элем!»
Учебный модуль «Теле» 5 класс
Учебный модуль «Кугу сар тулышто»
Учебный модуль «Самырык талешке-влак»
Учебный модуль «Спорт дене келшена - таза лийына!»
Учебный модуль «Шочмо-кушмо ялем»
Учебный модуль «Школ илыш»
Учебный модуль «Мыйын йолташем»
Учебный модуль «Шошо - сылне пагыт»
Учебный модуль «Измаил Варсанофьевич Ефимов – тале сӱретче»
Учебный модуль «У ий дене!»
Учебный модуль «Чодыраште»
Учебный модуль «День национального героя»
Учебный модуль «Мотор шыже, толметым шижам…»
Учебный модуль «Икымше гана чодыраште»
Учебный модуль «Пакчаште»
Учебный модуль «КАЙЫК-ВЛАК»
Горномарийский язык
Учебный модуль, посвященный творчеству П.Першута
Учебный модуль «А.В.Григорьев-первый марийский художник»
Учебный модуль «МАРЫ ЛИТЕРАТУРЫН КЛАССИКШӸ Н.В.ИГНАТЬЕВ»
Учебный модуль «В.Сузы - горномарийский писатель»
Учебный модуль «2017 шы и - экологи и»
Учебный модуль «Шабдар Осып «Цымыр ви доно»
Учебный модуль «Кырык сирем – шачмы вӓрем»
Учебный модуль «Мырызы шӱмӓн поэт Иван Иванович Светлов»
Справочные материалы
Ссылки на полезные ресурсы
Словари
Проекты
Положения конкурсов
Горномарийская экспедиция РАН

 

 

 

Часть II. Лудмаш да кутырымаш.

 

В1. Прочитайте текст и выполните задание по ссылке после текста.

Кушто кузе У ийым вашлийыт

         Марий кундемыште У ийым Шорыкйол пайрем дене ту‰алыт. Пайрем ик арня шуйна. Пайрем оза-влак Васликува ден Васликугыза улыт. Нуно сурт гыч суртыш коштыт, У ийлан сугыньым пуат.

         Италийыште У ийым ик арня пайремлат. Пºрт гыч тошто арверым луктын кышкат, суртоза кажнылан у вургемым пºлекла.

         Японийыште У ийым икымше январьыште пайремлат. Шагат кыраш т¢‰алме годым нуно й¢кын воштылыт, тидыже вес ийыште пиалан лиймым ончыкта. У ий й¢дым храмысе ча‰ым ш¢дº кандаш гана перат.

         Эфиопийыште У ий пайрем сентябрь кыдалне эрта. Пайрем деч ончыч й¢дым чыланат э‰ерыште й¢штылыт, тошто ийысе чыла нелылыкым ¢мбачышт эрыктат. Тиддеч вара тулото йыр куштат.

         Китайыште у ийлан уремым т¢рлº т¢сан лампе дене сºрастарат. Тидыже у ийыш корным волгалтарымым ончыкта.

http://LearningApps.org/display?v=piwm01ipn15

 

В2. Прочитайте текст, употребите глаголы в прошедшем времени,  пройдите по ссылке  и проверьте себя.

Й¢штº Кугызан резиденцийже.

2013 ий декабрь тылзыште У ий деч ончыч Шернур район Кукнур велне Марий Й¢штº Кугызан резиденцийжым (почаш, I спр.). Марий Элын ик эн йӱштӧ верыштыже  - Шернур кундем Кукнурышто – ынде Марий Йӱштӧ Кугыза ила.   У шонымашым Мер Ка‰ашын е‰же-влак да Шернур кундемыште илыше-шамыч илышыш шы‰дараш (пижаш, I спр.). Тиде пашалан районысо т¢выра пºлкам вуйлатыше Августа Швецова вуйын (шогаш, II спр.). У ий деч ончыч Й¢штº Кугыза ден Лумӱдыр икымше гана уна-влакым (вашлияш, II спр.). Нуно Кукнур кундемыш мийыше-шамычым, тошто марий вургемым чиен, кож воктене мураш-кушташ, мыскарам ышташ, Лемде олык лапыште мунчалташ (¢жаш, II спр.). Вара шем мончаш да ош мончаш пураш (темлаш, II спр.). Пайрем кочкыш дене сийлымеке, Й¢штº Кугыза йомак чондайжым (рончаш, II спр.) …

http://elvira-kuklina.livejournal.com/109090.html

 

В3.  Прочитайте и переведите письмо Деда Мороза.

Й¢штº Кугыза деч серыш.

Салам лийже, йоча-влак! Воза тыланда Й¢штº Кугыза. Вашке У ий пайрем толеш. Кожым сºрастарыза, мурым, почеламутым тунемза. Родо, йолташ, туныктышо-влакым саламлаш ида модно. Мый тыланда лумым, ийым да пºлекым кондем. Чылалан тазалыкым, пиалым тыланем!

 

В4. Пройдите по ссылке http://gtrk.marimedia.ru/video/39839/    и посмотрите передачу «Шонанпыл», ответьте на вопросы:

1. Й¢штº Кугызам т¢рлº эллаште кузе маныт?

2. Республикысе марий ёлкышко йоча-влак кушеч толыныт?

3. Пайрем годым тунемше-влак могай конкурслаште шке вийыштым тергеныт?

4. Марий ёлкышко йоча-влак могай вургем дене толыныт?

 

В5. Рассмотрите рисунок, прочитайте текст и составьте диалог по содержанию текста.

Республикысе марий т¢выра р¢дер У ий пайремын ик эн т¢‰ геройжо-влаклан марий сынан вургемым ямдылен. Й¢штº Кугыза ден Лум¢дыр марий т¢ран, калыкнан ойыртемжым шотыш налын ыштыме тувырым, мыжерым чиеныт. Лум¢дыр ынде йытыра марий тувыран, лум гай ош мыжеран, вуйыштыжо парча гыч ургымо вуйш¢дыш, шовыч. А Й¢штº Кугызан ош мыжержым т¢ран йошкар пота сылнештара. Тудын пºлек мешакшат марий сынан.

Й¢штº Кугыза ден Лум¢дырым Шернур районысо т¢выра пºлка эн ончыч марла чиктен. Сай примерлан э‰ертен, ты пºлкасе пашае‰-влак деч ой-ка‰ашым налын, шке шонымашым ешарен, Марий т¢выра р¢дерат сылне чием дене куандарен. Тудым "Сайвер" ательеште ургыктымо.

http://mari-arslan.ru/mari/node/1253